„Świat kobiety. Świat mężczyzny”. Wystawa archeologiczna

07-12-2007

Od zarania dziejów społeczeństwa na całym świecie wyznaczały kobietom i mężczyznom odrębne role. Określone prace oraz zachowania zazwyczaj przypisywano jednej lub drugiej płci. Nowa wystawa archeologiczna w Muzeum Śląskim w Katowicach pokazuje nam, jak światy te, czasem skrajnie odmienne, doskonale się uzupełniają oraz wzajemnie przenikają. Wernisaż odbędzie się w poniedziałek 10 grudnia o godz. 15.00. Ekspozycję będzie można zwiedzać do lutego 2008 roku.

Wystawa opowiada o odmiennych funkcjach społecznych kobiet i mężczyzn w czasach prehistorycznych. Zgromadzono na niej ponad 350 obiektów z okresu od paleolitu do XV wieku, uzupełnionych licznymi fotografiami.

Kobieta od zawsze była postrzegana przede wszystkim jako matka i opiekunka domowego ogniska. W jej świecie odnajdujemy więc kopie figurek sprzed 30-20 tys. lat p.n.e., określanych jako Wenus, łączone z kultem płodności. Chociaż brak jednoznacznych dowodów na to, iż to pradziejowe kobiety wykonywały czynności związane z gospodarstwem domowym, to jednak zwyczajowo im przypisujemy gotowanie, sprzątanie, dbanie o zaopatrzenie spiżarni, tkanie, szycie itp. Jak wyglądały te pracy, dowiadujemy się z odnalezionych fragmentów naczyń ceramicznych, ciężarków tkackich, igieł, żaren oraz licznie odnajdywanych przęślików. Te ostatnie to najczęściej gliniane lub kamienne krążki obciążające wrzeciono, które wraz z kądzielą służyły do przędzenia nitki. Najczęściej kojarzony z tą czynnością kołowrotek pojawił się dopiero w drugiej połowie XIII wieku. Atrybutami kobiecości w niektórych okresach dziejów są także liczne elementy biżuterii, m.in. często odnajdywane w kobiecych grobach brązowe i żelazne zapinki, złote wisiorki, paciorki kościane, ułamki kościanego grzebienia.

Mężczyzna jako głowa rodziny jest zobowiązany do zadbania o jej dobrobyt i bezpieczeństwo. W czasach najdawniejszych przypisuje się mu przede wszystkim zdobywanie pokarmu mięsnego. W epoce lodowej, kiedy pokarm roślinny był prawie niedostępny, mężczyzna był głównym żywicielem rodziny. Jego pozycja w grupie była zatem dominująca, zmalała dopiero po wykształceniu się gospodarki rolniczej. To także mężczyźni zajmowali się działalnością rzemieślniczą. Byli szewcami, górnikami, hutnikami, kupcami, jednak przede wszystkim myśliwymi oraz strażnikami bezpieczeństwa domu i rodziny. Stąd broń jest najczęstszym atrybutem męskości. Była też wyznacznikiem funkcji i pozycji społecznej jej właściciela, symbolem władzy. Na wystawie możemy zobaczyć m.in. kopie pięściaków z epoki kamienia, krzemienne ostrza, groty strzał, siekierki oraz późniejsze brązowe i żelazne groty, miecze oraz sztylety, topory bojowe i wiele innych. Podział w życiu doczesnym na świat kobiet i świat mężczyzn zachowywano także w zwyczajach pogrzebowych. Różnicę m.in. odnajdujemy w różnym w ułożeniu ciał oraz wyposażeniu grobów.

Kurator wystawy Małgorzata Kurgan-Przybylska pisze: „Prezentowane na wystawie sfery działalności kobiet i mężczyzn w pradziejach są wypadkową autorskiego wyboru oraz możliwości wystawienniczych. Niektóre aspekty z życia obu płci pominięto. Naszym zamiarem nie jest bowiem wyczerpujące przedstawienie tematu, lecz skłonienie do refleksji. Wszak nasze życie nie różni się aż tak bardzo od życia naszych przodków.”

Joanna Papiernik / Senior.pl

Zgłoś błąd lub uwagę do artykułu

Tagi: archeologia, wystawa, muzeum, paleolit, historia

Zastrzeżenia odpowiedzialności

Podziel się:

Wersja do druku Dodaj link na swojej stronie Kanał RSS

Zobacz także

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.