Strona głównaEdukacjaNobel z chemii 2016 - za opracowanie i syntezę maszyn molekularnych

Nobel z chemii 2016 - za opracowanie i syntezę maszyn molekularnych

W tym roku Królewska Szwedzka Akademia Nauk przyznała nagrodę Nobla z chemii trzem uczonym - otrzymali ją Jean-Pierre Sauvage, Sir J. Fraser Stoddart oraz Bernard L. Feringa. Zostali uhonorowani za „opracowanie i syntezę maszyn molekularnych".
fot. Nobel PrizeLaureaci opracowali cząsteczki o sterowanych ruchach, które mogą wykonywać określone zadania, gdy przydana jest im energia. Rozwój informatyki pokazuje, jak miniaturyzacja może prowadzić do rewolucji. Tegoroczni Laureaci zminiaturyzowali urządzenia przenosząc chemię do nowego wymiaru.

„Pierwszy krok w kierunku tworzenia takich mikromaszyn uczynił Jean-Pierre Sauvage w 1983 roku, kiedy to połączył dwie cząsteczki w kształcie pierścieni w łańcuch zwany katenanem. Cząsteczki w związkach są zazwyczaj złączone silnymi wiązaniami kowalencyjnymi, w których atomy mają wspólne elektrony, jednak we wspomnianym łańcuchu są one swobodniej złączone - mechanicznie. Aby maszyna była zdolna do wykonania określonego zadania zaś, musi składać się z ruchomych względem siebie części. Dwa pierścienie złączone w katenanach spełniają ten warunek", czytamy w komunikacie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk.

„Drugi krok postawił Fraser Stoddart w 1991 roku, kiedy opracował rotaksany" - związki niepowiązanych chemicznie indywiduów chemicznych, z których jeden z nich ma strukturę liniową i stanowi oś rotaksanu, drugi natomiast cykliczną. Wśród jego wynalazków jest oparty na budowie rotaksanów molekularny podnośnik czy i molekularny chip komputerowy.

„Bernard Feringa z kolei jako pierwszy opracował molekularny silnik. W 1999 roku stworzył molekularny wirnik obracający się w jednym kierunku. Taka maszyna była w stanie obrócić większy od niej o 10 tysięcy razy szklany cylinder. Co więcej, stowrzył też nano-samochód", poniformowali eksperci z Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk.

Laureaci potrafili zmienić stabilne układy cząsteczkowe i nadać im stany, w których można było kontrolować ruch tych układów. Biorąc pod uwagę rozwój, molekularny silnik jest na tym samym etapie, co silnik elektryczny był w 1830 roku, kiedy naukowcy używali różnych korb i kół nieświadomi, że prowadzą one do pociągów elektrycznych, pralek, wentylatorów i maszyn przetwarzających żywność. Molekularne maszyny najprawdopodobniej mogą wykorzystane do wytworzenia takich rzeczy, jak nowe materiały, czujniki i urządzeń do magazynowania energii.

zostali nagrodzeni Tomas Lindahl, Paul Modrich i Aziz Sancar za badania mechanizmów naprawy DNA.

Źródło:

Zobacz także

 

 

 

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się




Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.

Artykuły promowane

Najnowsze w dziale

Polecane na Facebooku

Najnowsze na forum

Warto zobaczyć