Strona głównaEdukacjaNagroda Nobla z chemii 2021 - za rozwój asymetrycznej katalizy organicznej.

Nagroda Nobla z chemii 2021 - za rozwój asymetrycznej katalizy organicznej.

Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii otrzymali Benjamin List z Max-Planck-Institut für Kohlenforschung oraz David W.C. MacMillan z Princeton University. Wyróżniono ich za „asymetryczną katalizę organiczną".
Nagroda Nobla z chemii 2021 - za rozwój asymetrycznej katalizy organicznej. [fot. nobelprize.org] Jak czytamy w ogłoszeniu Komitetu noblowskiego, budowanie cząsteczek to trudna sztuka. Tegoroczni laureaci zaś zostali wyróżnieni za opracowanie nowego, precyzyjnego narzędzia wykorzystywanego do budowy molekularnej: organokatalizy. Według Komitetu miało to ogromny wpływ na badania farmaceutyczne i sprawiło, że przemysł chemiczny stał się bardziej ekologiczny.
„Wiele obszarów badawczych i gałęzi przemysłu jest zależnych od umiejętności konstruowania cząsteczek, które mogą tworzyć materiały o odpowiedniej jakości, magazynować energię, czy hamować rozwój chorób. Ta praca wymaga katalizatorów, tj. substancji, które regulują zachodzenie reakcji chemicznych, nie będąc jednocześnie częścią produktu końcowego. Przykładowo, katalizatory w samochodach przekształcają toksyczne substancje ze spalin w nieszkodliwe cząsteczki. Nasze organizmy także zawierają liczne katalizatory w postaci enzymów, które wspomagają wytwarzanie cząsteczek niezbędnych do życia", czytamy w komunikacie Komitetu noblowskiego.

Katalizatory są wobec tego głównymi narzędziami chemików, ale od dawna sądzono, że dostępne są zasadniczo jedynie dwa rodzaje katalizatorów: metale i enzymy. Benjamin List i David MacMillan (...) niezależnie od siebie opracowali trzeci rodzaj katalizy: asymetryczną organokatalizę, w której udział biorą małe cząsteczki organiczne.

- Ta koncepcja katalizy jest równie prosta, co genialna i właściwie wiele osób zastanawiało się, dlaczego nie pomyśleliśmy o tym wcześniej - mówi Johan Åqvist, przewodniczący Komitetu .

„Katalizatory organiczne cechują się stabilną podstawą z atomów węgla, do której mogą przyłączać się bardziej aktywne grupy chemiczne. Zwykle zawierają one takie powszechne pierwiastki, jak: tlen, azot, siarka czy fosfor, a to oznacza, że wspomniane katalizatory są zarówno przyjazne dla środowiska, jak i tanie w produkcji", piszą członkowie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk.

„Szybki rozwój zastosowania katalizatorów organicznych wynika głównie z ich wpływu na katalizę asymetryczną. Kiedy budowane są cząsteczki, nierzadko zdarza się, że taki proces prowadzi do powstania dwóch różnych molekuł, będących swoim lustrzanym odbiciem. Chemicy często natomiast potrzebują tylko jednej z nich, szczególnie przy produkcji ", wskazują eksperci.

„Od początku wieku organokataliza rozwija się w zdumiewającym tempie. Benjamin List oraz David MacMillan pozostają liderami w tej dziedzinie. Pokazali, że katalizatory organiczne mogą być wykorzystywane w wielu reakcjach chemicznych. Wykorzystując te reakcje, naukowcy mogą teraz wydajniej konstruować rozmaite substancje - od nowych leków po cząsteczki wychwytujące światło w ogniwach słonecznych. Stąd organokatalizatory przynoszą ludzkości ogromne korzyści", podsumowuje Komitet noblowski.

Na podstawie:

Zobacz także

 

 

 

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się




Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.

Artykuły promowane

Najnowsze w dziale

Polecane na Facebooku

Najnowsze na forum

Warto zobaczyć

  • Internetowe Stowarzyszenie Seniorów
  • Pola Nadziei
  • EWST.pl
  • Aktywni 50+
  • Oferty pracy